Terug naar Tirana

5 augustus
Onze laatste vakantiedag! Gisteravond waren we in het winkeltje van leerbewerker Dragan. We mogen naar zijn atelier komen, maar dan wel vroeg want de bus naar Tirana vertrekt om 12.30 vanuit Struga, vijftien kilometer verderop. Dus staan we acht uur voor zijn deur. Een verrassend ruim, volledig ingerichte werkplaats met snij- en naaimachines, werkbank, rekken vol stalen. Dragan zet ons meteen aan de slag, superleuk! Eerst karton snijden met een grote machine, daarna een kaftje insmeren met lijm, blaadjes naaien achter de machine, opnieuw snijden en dan inbinden. Helemaal  volgens het boekje. Resultaat: zes kleine boekjes. Zelfgemaakt! Vorige avond zijn An en Noor dragan nog gaan vragen of hij op bestelling een paar armbandjes kan maken. Misschien is hij het vergeten, maar onder druk van de klok doet hij dat alsnog, we mogen zelf tussen de stalen zoeken naar een mooi stukje leer. Zo aardig. Het wordt hollen naar de bus, bepakt, en in de haast neem ik tien keer zoveel geld op als de bedoeling -ik zie een nul over het hoofd. Het brandt in mijn zak, maar gelukkig zie ik vlak voor de grens kans het zonder verlies in te wisselen..  

Witwassen
De weg van Struga, Macedonië, naar Tirana is mooi! Tussen de groene bergen door. Het oogt hier veel vruchtbaarder en welvarender dan in het zuidelijk berggebied. Wijngaarden en andere bebouwde grond, mooie huizen, gloednieuwe hotels met zwembad, nieuwe pompstations ook. Deze laatste (hotels, pompen) weet ik, zijn vaak gefinancierd met geld van geëmigreerde Albaniërs die in hun thuisland investeren. Maar de bouw en verhuur van appartementen, zoals we trouwens ook in Sarande veel zagen, schijnen ook nogal eens een middel te zijn voor witwaspraktijken. 

Een 9
Tirana revisited: ons eindpunt! Dat vieren we op ons laatste terrasje. Wat vinden we nu eigenlijk van afgelopen weken? Totaal onvergelijkbaar met eerdere reizen, kamperen, fietsen, ezeltochten, Azië. Propvol plotse verrassingen: de communistische privé-verzameling van de Tiranese appartementenverhuurder, de citadel van Berat, onze koningskamer in Zilveren Kasteel Gjirokaster, het helderste zwemwater ooit, bronnen van de Zwarte Drim, fantastisch mozaïek in Heracles/Bitola, privétour door het mooie Galicica, onze leerworkshop. Veel meer nog. Vermoeiend? Ja. Niet door alles wat we gedaan hebben. Maar omdat reizen door Albanië, en ook Macedonië, als rugzaktoerist niet altijd heel erg gemakkelijk is. De taal was soms een barriėre, maar wat ons betreft meer nog de onwetendheid van mensen als we iets vroegen. Door ons nogal eens bestempeld als onbehulpzaamheid. Of dat het is? De Albaniërs hebben 45 jaar lang geleefd onder een dictatuur. De meest stalinistische van Europa. Hoe groot is het verschil met ons?
Anna en Noor geven onze ervaringen van afgelopen weken een 9. Zonder aarzelen. 
De 10 blijft voorbehouden aan Indonesië. Dat verhaal lees je op http://www.bestemmingtembak.reislogger.nl

Tot de volgende keer! We hebben al een idee.

Nicolien, Noor & Anna